UOKIK – czy to jeszcze ochrona, czy już tylko fasada?

Prezes Tomasz Chróstny przejdzie do historii jako symbol bezradności UOKiK. Kierowanie urzędem antymonopolowym w jego wydaniu to modelowy przykład tego, jak NIE powinno to wyglądać. Rachunki za prąd i gaz szybują do poziomów, które jeszcze niedawno wydawały się abstrakcją (czyżby Polska pobiła już światowy rekord?). Firmy energetyczne stają się coraz bardziej aroganckie i bezwzględne wobec swoich klientów. Wykorzystują swoją monopolistyczną pozycję bez skrupułów. Nie tylko przedsiębiorcy, ale także sami konsumenci zadają sobie pytanie: jaki jest sens istnienia UOKiK w obecnej formie? Monopole rosną w siłę, bezlitośnie drenując portfele Polaków. Urząd pozoruje skuteczność, prowadząc postępowania w śmiesznych sprawach, które w żaden sposób nie wpływają na realną sytuację na rynku i w pojedynczych gospodarstwach domowych. W międzyczasie, my Polacy, tracimy miliony złotych.

Monopolistyczny taniec na nerwach: prąd, paliwo, gaz, woda

Monopole energetyczne, paliwowe, gazowe, a nawet te wodno-kanalizacyjne traktują Polaków jak bezwolnych dawców. Jak pasożyty swojego żywiciela. Obecna kadencja UOKiK, sztucznie przedłużona, jest najgorszą w historii tej instytucji. Kary nakładane na Biedronkę (a właściwie Jeronimo Martins Polska) to śmiech na sali. Urzędnicy traktują sankcje jako łatwy łup, a pieniądze i tak nie trafiają do rzekomo poszkodowanych klientów. Poza przeprosinami, komunikatami i ostrzeżeniami, klient nie zyskuje zupełnie NIC. No może tylko ciągle rosnące ceny produktów. Zresztą… Jeśli ktoś poczuje się oszukany lub w inny sposób poszkodowany czy urażony przez Biedronkę, to pójdzie do Lidla lub innego dyskontu. Klient nie potrzebuje do tego potężnego aparatu UOKiK, którego utrzymanie kosztuje nas, podatników, setki milionów złotych rocznie. Sedno problemu leży zupełnie gdzie indziej. Tam, gdzie klient jest bezlitośnie poniewierany i okradany przez prawdziwe monopole: Tauron, PGE, Energia, Enea i resztę potężnych graczy. I co robi UOKiK z monopolistami? Absolutnie nic. Pozwala im przemocą ekonomiczną zmuszać Polaków do działań, które są dla nich skrajnie niekorzystne.

Kuriozalne interwencje UOKiK - teatr absurdu z niekończącym się repertuarem

Oto kilka przykładów kuriozalnych postępowań UOKiK z ostatnich kilku lat.

  • Kontrola reklam jogurtów - przy problemach z cenami energii i paliw, UOKiK zajmował się analizą, czy jogurt na pewno posiada właściwości zbawienne dla jelit, czy też reklama nie wprowadza czasem konsumenta w błąd. Widocznie jogurt obciąża szalę priorytetów UOKiK ze znacznie większą siłą niż rachunek za gaz, wynoszący tyle, co dobra pensja.
  • Postępowanie w sprawie cen biletów na koncerty – niedawno UOKiK bacznie przyglądał się cenom biletów na koncerty ze względu na istniejącą praktykę doliczania dodatkowych opłat, przez co konsument do końca nie wiedział, ile finalnie zapłaci. Może i cel ważny dla amatorów festiwali, ale czy to naprawdę priorytet w sytuacji, gdy monopole energetyczne dyktują Polakom warunki życia?
  • Walka z Facebookiem szkodzącym wydawcom - prezes UOKiK wszczął postępowanie wyjaśniające w sprawie treści polskich wydawców na platformie Facebook, które wyświetlane są w postaci pojedynczego odnośnika, a nie jak wcześniej, jako graficzny podgląd materiału. Zmiana ta ma negatywnie wpływać na zainteresowanie treściami. Podobno w ten sposób firma Meta (właściciel m.in. serwisu Facebook) miała nadużywać swojej pozycji rynkowej. Mark Zuckerberg zapewne drży ze strachu, a Polacy nie mogą doczekać się rozstrzygnięcia tak kluczowej dla codziennego życia sprawy.

Długa lista kontrowersyjnych postępowań UOKiK

Zresztą kosztowne i czasochłonne postępowania wyjaśniające UOKiK prowadził i prowadzi obecnie w wielu branżach, np. na rynku organizacji hodowli psów rasowych, w sprawie sprzedaży dronów i sprzętu Xiaomi czy w segmencie gier wideo.

Wiele kontrowersji wzbudzają przeszukania z udziałem policji. UOKiK przeszukał siedziby firm Jeronimo Martins Polska (Biedronka), Dino Polska oraz firm transportowych w asyście policji w związku z podejrzeniem zmów na rynku pracy. Podobne działania podjęto wobec firm sprzedających panele podłogowe oraz silosy do magazynowania zboża. Szczególnie kontrowersyjne wydają się procedury przeszukania. UOKiK wszczął postępowanie w sprawie nałożenia kary na przedsiębiorcę, który miał utrudniać przeszukanie prowadzone przez urząd w ramach postępowania wyjaśniającego, dotyczącego ewentualnego porozumienia antykonkurencyjnego. Prezes UOKiK podkreślił, że zaskoczenie przedsiębiorcy jest kluczowe dla pozyskania dowodów w sprawach zmów rynkowych. Co na to przedsiębiorca?

Prezes UOKiK, Tomasza Chróstny, prowadzi wiele postępowań budzących ambiwalentne odczucia wśród społeczeństwa. Bacznie przygląda się m.in. praktykom Grupy OLX, dotyczącym nietransparentnych i wprowadzających w błąd określeń w systemie opinii, a także algorytmu zawyżającego oceny. UOKiK kwestionuje, że opinie mogą wystawiać osoby, które tylko kontaktowały się ze sprzedającym, a nie dokonały zakupu. W opinii UOKiK konsumenci są wysoce zainteresowani ocenami cząstkowymi i komentarzami. Rzeczywiście, priorytet wśród aktualnych problemów społeczeństwa...

UOKiK – potrzebna rewolucja, nie kosmetyka

O UOKiK-u tak głośno jeszcze nigdy w historii nie było – głównie za sprawą właśnie kontrowersyjnych postępowań i decyzji oraz nakładania gigantycznych kar. Prezes Chróstny zapowiedział, że nie zejdzie z ostrego kursu. Ba! Uważa, że w wybranych przypadkach karami powinni zostać objęci także menedżerowie, czyli „zwykli” pracownicy. Niektórzy pracownicy UOKiK zastanawiają się, czy następcy Chróstnego nie będą musieli się tłumaczyć z nakładanych przez niego ogromnych kar, ponieważ sądy zwykle je mocno redukują. Większość firm, która została ukarana w głośnych sprawach, już złożyła odwołania do sądu lub zapowiedziała odwołanie. Nie dziwi więc, że działania obecnego Prezesa UOKiK często oceniane są jako skrajnie agresywne lub nie do końca uzasadnione. Jeszcze dosadniej pokazała to niedawna kontrola portali Wakacje.pl i Travelplanet.pl, które zostały oskarżone o wprowadzanie w błąd klientów co do cen wyjazdów. Działanie UOKiK spotkało się z ostrą reakcją organizacji branżowych, ponieważ taki zarzut kładzie się cieniem na cały sektor turystyki.

UOKiK w obecnym kształcie jest instytucją nieefektywną, kosztowną i oderwaną od realnych problemów polskich konsumentów i mikroprzedsiębiorców. Nie ma wątpliwości, że potrzebna jest gruntowna reforma, która przywróci urzędowi jego pierwotną misję: realną ochronę konkurencji i konsumentów przed monopolistycznymi praktykami. Inaczej będziemy skazani na dalsze okradanie przez monopole, a UOKiK pozostanie tylko drogim w utrzymaniu i bezużytecznym urzędem. Można śmiało powiedzieć, że Prezes Chróstny porywa się z motyką na słońce. Przyjmuje groźną postawę w mediach i pokazuje, że nie boi się konfrontacji z ogólnopolskimi, a nawet światowymi gigantami. Szkoda, że tylko z tymi, którzy szczególnym zagrożeniem dla interesów Polaków nie są….

Bibliografia:

  • https://forsal.pl/artykuly/472555,danone-musi-placic-w-usa-za-wprowadzanie-w-blad-a-w-polsce.html
  • https://www.bankier.pl/wiadomosc/UOKiK-sprawdzi-ceny-biletow-na-koncerty-Chodzi-o-dodatkowe-oplaty-8538226.html
  • https://uokik.gov.pl/meta-postepowanie-wyjasniajace
  • https://uokik.gov.pl/tag/postepowanie-wyjasniajace
  • https://uokik.gov.pl/zmowy-na-rynku-pracy-stop-to-nielegalne
  • https://www.traple.pl/czy-ujawnienie-przez-pracownika-informacji-o-rozpoczeciu-czynnosci-przez-prezesa-uokik-utrudnia-organowi-przeprowadzenie-przeszukania/
  • https://uokik.gov.pl/opinia-opinii-nierowna-olx-z-zarzutami-prezesa-uokik
  • https://www.money.pl/gospodarka/nowe-szaty-uokik-tomasz-chrostny-zapowiada-kolejne-zdecydowane-kroki-6596774892272512a.html
  • https://turystyka.rp.pl/biura-podrozy/art37923391-uokik-kontra-biura-podrozy-too-liczymy-na-rozmowe-o-zasadach-podawania-cen

10.02.2025r.